Spanningsarm gloeien
wat is spanningsarm gloeien?
Wanneer onderdelen thermisch of mechanisch worden bewerkt, ontstaan er spanningen in het materiaal, bijvoorbeeld bij onregelmatige afkoeling na het harden. Deze spanningen kunnen tijdens de verdere verwerking van het materiaal vrijkomen en tot vervorming leiden. Om dit te voorkomen worden de spanningen tijdens het spanningsarmgloeien aanzienlijk verminderd. Dit is een speciale methode van gloeien, waarbij de basiseigenschappen van het materiaal niet worden veranderd.
het proces
De interne spanningen in het materiaal kunnen alleen worden verminderd door plastische vervormingen in het microgebied. Tijdens het gloeien worden dus het vloeipunt en de maximale treksterkte voor de tijd van verhitting verlaagd, waardoor de spanningen vervolgens tot het ingestelde vloeipunt kunnen worden verlaagd. Voor staal ligt de temperatuur van het proces tussen 500 en 650°C en het verwarmen en afkoelen geschiedt op een zeer langzame wijze. Dit is de enige manier om scheuren of nieuwe spanningen in het materiaal te voorkomen. De tijd dat het materiaal op temperatuur is, ligt tussen ongeveer 60 minuten en enkele uren. Een ander voordeel van deze methode is dat er bij deze temperaturen geen ontkoling of schilfervorming optreedt.
toepassingsgebieden
Zoals de naam al aangeeft, is het doel van spanningsarm gloeien het verwijderen van interne restspanningen uit staalsoorten. De spanningen kunnen afkomstig zijn van de staalfabricage, machinale bewerking, vervorming, lassen of zelfs van vroegere hardingsprocessen met onregelmatige koeling. Indien restspanningen niet verwijderd worden vóór het definitief harden, kan vervorming optreden, terwijl indien spanningen achterblijven in onderdelen vóór ze in gebruik worden genomen, voortijdige defecten het gevolg kunnen zijn, evenals meer subtiele bewegingen waardoor de onderdelen buiten tolerantie gaan.
Typische onderdelen die baat hebben bij spanningsarm maken zijn grote en complexe gelaste assemblages, gietstukken met veel bewerkingen, onderdelen met krappe maattoleranties en bewerkte onderdelen die veel of snel materiaal hebben moeten verwijderen.
